مروری‌بر جنجالی‌ترین انتخاب‌های اسکار در حالی جالب به نظر می‌رسد که در آستانه برگزاری اسکار نودو چهارم هستیم و باید دید آیا امسال نیز انتخاب‌هایی از این دست از سوی آکادمی مشاهده می‌شود؟
دوستداران اسکار خوب می‌دانند که بندرت پیش می‌آید که برنده اسکاری وجود داشته باشد که همه با آن موافق باشند. در واقع انتخاب‌هایی مثل «انگل» از موارد نادر در انتخاب‌های آکادمی هستند و تاریخ اسکار مملو از برندگانی است که با اعلام نام‌شان روی صحنه، شوک و جنجال باورنکردنی برانگیخته شده. نادیده گرفته شدن مارتین اسکورسیزی در طول چند دهه کارگردانی یکی از موارد نادری است که همیشه علاقه‌مندان را رودرروی انتخاب‌های اسکار قرار داده است.
مواردی از جنجالی‌ترین برندگان اسکار در زیر انتخاب شده‌اند؛ انتخاب‌هایی که نه تنها عجیب بودند بلکه خشم زیادی در علاقه‌مندان به سینما برانگیختند:
انتخاب «تصادف» به جای «کوهستان بروکبک»
درام آنگ لی یعنی «کوهستان بروکبک» موردتوجه منتقدان در سال ۲۰۰۶ بود. این فیلم که جوایز گلدن‌گلوب، بفتا و شیرطلایی ونیز را برده بود، در مراسم اسکار جایزه بهترین فیلم را به «تصادف» به کارگردانی پل هاگیس واگذار کرد. بازیگران مشهوری چون ارنست بورگنین وتونی کورتیس که از اعضای آکادمی بودند با این فیلم مخالفت کردند.
انتخاب «کتاب سبز» در برابر «روما»
در حالی که تا آن زمان «تصادف» بدترین برنده اسکار محسوب می‌شد، انتخاب «کتاب سبز» پیتر فارلی در نود و یکمین دوره اسکار جای آن را گرفت. این درام زندگینامه‌ای درباره پیانیست سیاهپوست جاز با بازی ماهرشالا علی که برنده اسکار بهترین بازیگر مکمل شد در حالی به عنوان برنده انتخاب شد که «روما» درام تحسین شده آلفونسو کوارون برنده شیرطلای ونیز و جایزه بفتا در میان نامزدها بود. اما گفته شد در نهایت مخالفت اعضای آکادمی با فیلمی از نتفلیکس موجب شد تا «روما» این رقابت را به «کتاب سبز» واگذار کند.
«راپسودی بوهمی» برنده بهترین تدوین شد
در حالی که منتقدان معتقد بودند تدوین «راپسودی بوهمی» درباره گروه کویین یکی از بدترین تدوین‌های سال را دارد، این فیلم در بخش تدوین جایزه اسکار برد.
اهدای جایزه بهترین فیلمبرداری به «زندگی پای»
فیلم «زندگی پای» ساخته آنگ لی در هشتادو پنجمین دوره اسکار برنده جایزه فیلمبرداری هم شد اما از آن‌جا که این فیلم بیشتر از هر چیز با استفاده از جلوه‌های ویژه ساخته شده بود، اهدای این جایزه مخالفت زیادی برانگیخت. پس از اهدای جوایز اسکار ۲۰۱۳ کریستوفر دویل فیلمبردار سرشناس گفت: «یعنی دارید درباره فیلمبرداری حرف می‌زنید؟ این یک توهین به سینماست. این دیگر اصلاً سینما نیست…»
انتخاب رامی ملک به عنوان بهترین بازیگر در برابر بردلی کوپر
رامی ملک با بردن جایزه گلدن گلوب و انجمن بازیگران آمریکا و بفتا برای بازی در نقش فردی مرکوری در درام زندگینامه‌ای «راپسودی بوهمی» بر فصل اسکار ۲۰۱۹ نیز سوار شد. انتخاب وی منتقدان را به دو گروه تقسیم کرد و گروه دیگر آن‌هایی بودند که جایزه را حق مسلم بردلی کوپر برای «ستاره‌ای متولد شده‌است» می‌دانستند و معتقد بودند به ملک برای بازی با چهره‌ای که با پروتز ساخته شده بود، جایزه داده شد.
اهدای جایزه بهترین بازیگر زن نقش مکمل به ماریسا تومی
بسیاری از منتقدان انتظار نداشتند ماریسا تومی برنده اسکار ۱۹۹۳ شود زیرا اسکار معمولاً از فیلم‌های کمدی تجلیل نمی‌کند. ضمن اینکه نقش تومی در «وینی پسر عموی من» نقش‌آفرینی خوبی هم نبود و در برابر وی جوآن پلورایت برای بازی در «آوریل طلسم شده» برنده گلدن گلوب و میراندا جکسون برای «آسیب» برنده بفتا شده بودند، اما پیروزی تومی در اسکار آنقدر باورنکردنی بود که شایعه شد اسم او به اشتباه خوانده شده است.
«شکسپیر عاشق» در برابر «نجات سرباز رایان» بهترین فیلم شد
«شکسپیر عاشق» ساخته جان مدن موفق شد در برابر حماسه جنگی «نجات سرباز رایان» اسپیلبرگ جایزه بهترین فیلم سال ۱۹۹۹ را از آن خود کند. این انتخاب یکی از بحث‌برانگیزترین انتخاب‌های اسکار است که هنوز خیلی‌ها با آن کنار نیامده‌اند. «نجات سرباز رایان» ۱۱ نامزدی اسکار داشت و برنده گلدن گلوب شده بود و «شکسپیر عاشق» بفتا را برده بود. انتخاب «شکسپیر عاشق» در حالی که هاروی واینستین از برنده شدن آن حمایت می‌کرد، برای همیشه فصل جوایز را دچار دگرگونی کرد.
انتخاب «رانندگی خانم دیزی» برای بهترین فیلم
«رانندگی خانم دیزی» برای بهترین فیلم و جسیکا تندی برای بهترین بازیگر زن در شصت و دومین دوره اسکار در سال ۱۹۹۰ برای همیشه بحث برانگیز شد. این فیلم در برابر خود «انجمن شاعران مرده» برنده بفتا و «متولد چهارم ژوییه» برنده گلدن گلوب را داشت، ضمن اینکه اسکار اصلاً فیلم بزرگ ضدنژادپرستی اسپایک لی یعنی «کار درست را انجام بده» را ندید و فیلم لی را فقط در بخش فیلمنامه نامزد دریافت جایزه کرد. کیم بسینگر بازیگر در حین اهدای جایزه در مورد بهترین فیلم گفت: «ما ۵ فیلم فوق‌العاده داریم که به یک دلیل عالی هستند: اینکه حقیقت را می‌گویند. اما یک فیلم از این لیست جا مانده و از آن‌جا که بزرگ‌ترین حقیقت را می‌گوید شایسته حضور در این فهرست بود و آن فیلمی نیست جز «کار درست را انجام بده».»
پیروزی «فارست گامپ» در برابر «پالپ فیکشن»
کوئنتین تارانتینو با فیلم «پالپ فیکشن» برنده نخل طلای کن تنها جایزه بهترین فیلمنامه را از شصت و هفتمین دوره جوایز آکادمی در سال ۱۹۹۵ دریافت کرد و «فارست گامپ» ساخته رابرت زمکیس برنده بزرگ سال شد و با ۶ برد هم بهترین فیلم شد و هم جایزه بهترین کارگردانی را به خانه برد. ماهیت مخاطب پسند «فارست گامپ» برای رای‌دهندگان اسکار جذاب‌تر از ترکیب رادیکال‌تر و پر از خشونت و کمدی فیلم تارانتینو بود.
وقتی رومن پولانسکی بهترین کارگردان سال شد
در هفتادو پنجمین دوره جوایز اسکار رومن پولانسکی برای «پیانیست» جایزه بهترین کارگردانی را برد؛ اما او در مراسم حضور نداشت چون چند دهه پس از رابطه جنسی با دختری زیر سن قانونی هنوز در آمریکا تحت تعقیب است. آکادمی در نهایت سال ۲۰۱۸ وی را با گسترش جنبش‌های «می تو» و «تایمز آپ» اخراج کرد.
کوین کاستنر جایزه بهترین کارگردانی را از اسکورسیزی ربود
درام وسترن «با گرگ‌ها می‌رقصد» ساخته کوین کاستنر در شصت و سومین مراسم اسکار هم بهترین فیلم شد و هم جایزه بهترین کارگردانی و ۵ جایزه دیگر را از میان ۱۲ نامزدی که کسب کرده بود دریافت کرد. در همان سال شاهکار گانگستری مارتین اسکورسیزی یعنی «رفقای خوب» هم نامزد بهترین فیلم و بهترین کارگردانی بود و او تا آن زمان هنوز هیچ اسکار نبرده بود. وی تا فیلم «رفتگان» برای دریافت اسکار صبر کرد.
انتخاب رابرت ردفورد برای بهترین کارگردانی در برابر اسکورسیزی
گرچه «گاو خشمگین» یکی از دستاوردهای کارگردانی اسکورسیزی محسوب می‌شود، اما این فیلم در برابر «مردم معمولی» رابرت ردفورد باخت و اسکار کارگردانی به ردفورد رسید. ردفورد به عنوان نمادی از بازیگری در آن زمان فقط یک نامزدی اسکار برای بازی در «نیش» داشت و با اولین کارگردانی خود ۴ اسکار برد.
«بیمار انگلیسی» گوی رقابت را از «فارگو» ربود
«بیمار انگلیسی» درام عاشقانه آنتونی مینگلا برنده بزرگ شصت و نهمین جوایز اسکار شد و جوایز اصلی بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را برد، اما بسیاری از کارشناسان معتقد بودند اسکار، «فارگو» ساخته برادران کوئن را نادیده گرفت تا انتخاب راحت‌تری انجام دهد. این فیلم که شبیه هیچ فیلم دیگری نبود، برای طنز سیاه برادران کوئن هنوز ماندگار است؛ اما اسکار در دهه ۹۰ خیلی در برابر انتخاب‌های متفاوت مقاومت می‌کرد.
انتخاب رابرت بنتون در برابر کاپولا
«کرامر در برابر کرامر» یک درام درباره طلاقی پرحاشیه در پنجاه‌و دومین دوره اسکار برنده جوایز متعددی شد. هیچ کسب با انتخاب داستین هافمن و مریل استریپ که برای بازیگری در آن برنده اسکار شدند، مخالفتی نداشته است. در واقع این فیلم ویترینی از بازی‌های فوق‌العاده داشت اما انتخاب آن به عنوان بهترین فیلم یا بهترین کارگردانی؟ همان سال «اینک آخرالزمان» فرانسیس فورد کاپولا که هنوز یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینماست، در میان نامزدها بود. شاید آکادمی تصور کرده بود کاپولا با «پدرخوانده» به حد کافی توجه دیده، اما ناتوانی آکادمی در انتخاب این فیلم هنوز بحث برانگیز است.
مارلون براندو جایزه بهترین بازیگر مرد را رد کرد
یکی از بحث برانگیزترین لحظات اسکار در چهل‌وپنجمین دوره جوایز اسکار رقم خورد و آن زمانی بود که مارلون براندو به دلیل بازی در «پدرخوانده» برنده اسکار بهترین بازیگر مرد شد. براندو جایزه را رد کرد و به جای خود، بازیگر و فعالی سرخپوست را فرستاد تا متن سخنرانی وی را بخواند و رفتار بد با بومیان آمریکا در صنعت فیلم را محکوم کند. تصمیم براندو از یک سو تشویق و از سوی دیگر اعتراض تماشاگران را برانگیخت.
جورج سی اسکات جایزه بهترین بازیگر مرد را رد کرد
جورج سی اسکات اولین بازیگر تاریخ اسکار بود که جایزه بهترین بازیگر مرد را در چهل و سومین دوره مراسم رد کرد. وی برای بازی در «پاتو» برنده این جایزه شد اما اسکار را «یک رژه گوشتی دو ساعته» خواند و خواست اسمش حتی در فهرست اسکار هم نیاید.
انتخاب «جوخه خودکشی» به عنوان برنده اسکار
در فهرست برندگان اسکار انتخاب «جوخه خودکشی» دیوید آیر ممکن است در صدر انتقادها جای داشته باشد. این فیلم برای چهره‌پردازی در هشتادو نهمین دوره برنده شد و این در دوره‌ای بود که اسکار نامزدهای این بخش را به ۳ فیلم تقلیل داده بود و دیگر رقبای این بخش «جنگ ستاره‌ای» و «مردی به نام اووه» بودند. از نود و دومین دوره نامزدها به ۵ فیلم افزایش یافت. هیچکس با چهره‌آرایی این فیلم مخالفتی نداشت مخصوصاً گریم قوی مارگو رابی دقیقاً منطبق بر اصل کمیک آن بود اما این واقعیت که این فیلم برنده اسکار شناخته شود خیلی از سینماگران را عصبانی کرد.
«اسپکتر» برنده بهترین موسیقی فیلم شد
زمانی که آدل برای «اسکای فال» جایزه اسکار بهترین موسیقی فیلم را به خانه برد اولین هنرمندی شد که از فیلم‌های باند جایزه اسکار گرفته است. در هشتادو هشتمین دوره جوایز اسکار «اسپکتر» هم جایزه بهترین موسیقی را برد، در حالی که رقبای جدی‌تری داشت.
«معلم اختاپوس من» برنده بهترین مستند شد
وقتی «معلم اختاپوس من» در نود و سومین دوره اسکار به عنوان بهترین مستند انتخاب شد بسیاری از صاحب‌نظران به این نتیجه رسیدند که این فیلم نه به دلیل اینکه بهترین فیلم غیرداستانی رقابت بود بلکه به دلیل شمار مخاطبانش انتخاب شده است. این فیلم ساخته نتفلیکس به مدت بیشتری در برابر نامزدهای دیگر مانند «زمان» و «مامور مال» در دسترس مخاطبان بود و در حالی که منتقدان موافق «زمان» بودند و این مستند شگفت‌انگیز ساخته گرت بردلی به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های سال شناخته شده بود، موفق به کسب اسکار نشد.
