ادوارد سعید نظریه پرداز و منتقد ادبی فلسطینی – آمریکایی در کتابی به نام «خاورشناسی» که در سال ۱۹۷۸ منتشر شد، توضیح میدهد که آمریکا و کشورهای اروپایی چگونه در مورد فقر کشورهای شرقی و فرهنگ آنها اغراق میکنند و آنها را مردمانی بدون تمدن و خطرناک به تصویر میکشند.
این روشها امروزه نیز رایج هستند و برای مثال در کتاب ها، اخبار و فیلمهای آمریکایی، کشور مکزیک یک کشور تنفرانگیز به تصویر کشیده میشود که مملو از مواد مخدر، جرم و جنایت و خشونت است. کشورهای خاورمیانه نیز اغلب به صورت بیابانی و فقیر به تصویر کشیده میشوند و کشور هند نیز همیشه مکانی شلوغ است که فرهنگ مردمان آن ابتدایی و قدیمی است.
ادوارد سعید معتقد است که فرهنگ غرب با ایجاد ترس نسبت به گروهی از مردم، سعی در ایجاد برتری و ثبات برای خود دارد. غربی ها سعی دارند این تفکر را ایجاد کنند که آنها تنها صاحبان تمدن هستند و بقیه کشورها هنوز در وضعیت ابتدایی و عقب مانده به سر میبرند. در ادامه به بعضی از فیلمها در رابطه با این موضوع اشاره میکنیم:
اسپکتر «Specter»
در اولین سکانس از فیلم سینمایی «اسپکتر» محصول سال ۲۰۱۵، شاهد هستیم که داستان فیلم در مکزیک روایت میشود و از یک فیلتر زردرنگ استفاده شده که می خواهد با منظور خاصی تصویر شهر را بی روح و کِدِر نشان دهد.
استخراج «Extraction»
در سال ۲۰۲۰ بود که نتفلیکس یک فیلم جدید به نام «استخراج» را اکران کرد که در آن کریس همسورث نقش آفرینی میکرد و داستان فیلم در بنگلادش روایت میشد. کمپانی نتفلیکس پیش از اکران این فیلم یک ویدئو از پشت صحنه این اثر منتشر کرد که بیشتر جنبه تبلیغاتی داشت. در این ویدئو مهارتهای بازیگر نقش اصلی و همینطور تکنیکهای مختلفی که در فیلمبرداری استفاده شده بود به تصویر کشیده شد، اما نکته قابل توجه این بود که در نسخه خام فیلم رنگهای روشن و طبیعی قابل مشاهده بود، اما در نسخه نهایی فیلم از فیلتر زرد استفاده شده بود.
قاچاق «Traffic»
فیلم سینمایی «قاچاق» محصول سال ۲۰۰۰ به کارگردانی استیون سودربرگ در مورد قاچاق و فروش موادمخدر در مکزیک است. در یکی از صحنههای این فیلم که در بیایان فیلمبرداری شده از فیلتر زرد رنگی استفاده میشود تا ورود به کشور مکزیک را نشان دهد، اما در سکانسهای مربوط به مایکل داگلاس که نقش یک قاضی در اوهایو را بازی میکند از فیلتر آبی استفاده شده و رنگها بیشتر به واقعیت شبیه هستند.
تاثیر فیلتر زرد رنگ در فیلمها
فیلترهای تصویری به رنگ زرد معمولاً در فیلمهایی که مرتبط با کشورهای هند، مکزیک، کشورهای آسیایی و عربی هستند استفاده میشود و علت آن هم نمایش دادن گرمسیری بودن این مناطق و آب و هوای گرمشان است تا به مخاطب نشان داده شود، این کشورها بسیار گرم و غبارآلود هستند. گاهی هم از این فیلتر برای روایت رخدادها و داستانهای قدیمی استفاده میشود.
اما بیشتر فیلمسازها تعمداً از این فیلتر برای کشورهایی استفاده میکنند که میخواهند آنها را خطرناک و به دور از تمدن نشان دهند. البته که بسیاری از این کشورها پر از چشم اندازهای زیبا و رنگهای مختلف هستند، اما فیلمهای هالیوودی تنها خشونت و فقر را نشان میدهند و سعی میکنند که آسمان را غبارآلود و دریا را گل آلود به تصویر بکشند.
با توجه به گستردگی و حجم مخاطبان فیلمهای آمریکایی استفاده از این فیلترها باعث میشود که تفکر اشتباهی در مورد کشورهای مختلف ایجاد شود. از طرفی هالیوود در فیلم هایش برای کشورهای غربی از فیلتر آبی و سبز رنگ استفاده میکند تا حس رفاه و سعادت را به مخاطب القا کند.
به همین خاطر کشورهای دیگر نیز با تولید آثار قابل دفاع میتوانند واقعیت تمدن و کشور خود را نشان دهند. مثل فیلمهای بالیوود که جوایز بین المللی دریافت کرده اند. فیلم سینمایی «انگل» نیز در سال ۲۰۱۹ چنین اقدامی انجام داد و با ایجاد تصویری واقعی از مشکلات کره جنوبی، به دور از سبک و شیوه آمریکایی موفقیتهای زیادی کسب کرد.
منبع: Aljazeera